Op de plek waar de Griekse rivieren Kladeos en Alpheüs in elkaar uitmonden, ligt het aan Zeus toegewijde heiligdom Olympia. Het is de plek waar het meest prestigieuze sportevenement van het oude Griekse rijk plaatsvindt: de zogenaamde Olympische Spelen. De spelen vinden plaats in een speciaal opgericht sportcomplex. De gebouwen die zich in dit complex bevinden, vormen het toneel voor de atletiek en de cultus. Dat laatste is gericht op de verschillende ceremoniën, die al vanaf het eerste moment een belangrijke plek innemen bij de spelen. De spelen worden daarom verdeeld in twee vakonderdelen: het eerste bestaat uit de afdeling die zich bezighoudt met de rituelen en het tweede onderdeel richt zich specifiek op de verrichting van de sportwedstrijden. Ook de religie speelt een belangrijke rol bij de Spelen. Zo zijn er speciale religieuze gebouwen die zijn gevestigd in de Altis, oftewel het ‘heilige woud’. Hier bevinden zich ook altaren en standbeelden.
Waar sport en rituelen elkaar vinden
Het sportevenement is op het moment der oprichting kleinschalig, maar elegant, statig en mythisch. De symboliek en de rituelen lijken en net zo belangrijke rol te spelen als de sportieve resultaten. Zo liggen op een verhoogd terras de schatten van de deelnemende steden tentoongesteld. Een lage muur scheidt de Altis, het religieuze gedeelte, van de sportvelden. Het is op deze plek waar de atleten, priesters en andere afgevaardigden hun rust vinden. Tussen het sportterrein en de Altis begeeft zich eveneens een grote zuilengalerij. De winnaars van de verschillende sportdisciplines worden namelijk beloond met een krans samengesteld uit takken van een laurier, den of olijf. Na het bekendmaken van de winnaars worden alle namen en de overwinningen lokaal verspreid. Dat gebeurt in de vorm van ophemelende liederen, publieke gedenkstenen en prestigieuze standbeelden. Het zijn de klassieke Olympische Spelen die later de geschiedenisboeken in zouden gaan.
De Olympische Spelen anno 2016
Nog altijd is de symboliek belangrijk, maar het sportevenement is wel met de tijd meegegaan. De Spelen krijgen nieuw leven ingeblazen door de inbreng van Pierre de Coubertin, een sportliefhebber uit Frankrijk. Maar liefst 1500 jaar na de opheffing van de traditionele Spelen worden over heel Europa initiatieven gestart om de Spelen weer op te laten herleven, mét succes. Inmiddels zijn de Olympische Spelen uitgegroeid tot een indrukwekkende, internationale sportmanifestatie. Duizenden atleten uit alle uithoeken van de wereld doen aan een uiteenlopende reeks van sporten mee. Tijdens de Olympische Zomerspelen van 2014, die in Rio de Janeiro werden gehouden, deden maar liefst 11.551 sporters mee — het hoogste aantal ooit. Toch is er, ondanks de grootschaligheid, nog altijd ruimte voor de symbolen en rituelen die vanaf die eerste editie in Olympia al zo belangrijk worden. Ook deze symbolen zijn in een nieuw jasje gestoken, waarvan de meest bekende de olympische vlag en de olympische vlam zullen zijn. Wat ooit is begonnen in een klein Grieks dorp aan een riviermonding is inmiddels uitgegroeid tot het grootste sportevenement op aarde. Eens per vier jaar vinden de Spelen plaats, net als bij de traditionele opzet. Toch zullen ze 776 voor Christus waarschijnlijk niet hebben stilgestaan bij de impact die het evenement zou krijgen.
